ԲՆՈՐՈՇՈՒՄԸ ԵՎ ԿԼԻՆԻԿԱԿԱՆ ՆԿԱՐԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆԸ

Ըստ DSM IV-ի` «Դիսպարեունիան սեռական ակտի ժամանակ կրկնվող կամ մշտական ցավային զգացողություններն են, որոնք հանդիպում են և՛ կանանց, և՛ տղամարդկանց մոտ»։ Այն լուրջ անհանգստություն է պատճառում անձին կամ ստեղծում է միջանձնային լարվածություն, հետևանք չէ որևէ այլ հիվանդության կամ դեղորայքի ընդունման։

Նախկինում սեռական ակտի ժամանակ սեռական օրգաններում ի հայտ եկող ցավը նկարագրելու համար օգտագործվում էր «գենիտալգիա» տերմինը։ Գենիտալգիաներ ասելով հասկացվում էր ինչպես փսիխոգեն, այնպես էլ միզասեռական, գինեկոլոգիական, նևրոլոգիական հիվանդություններով պայմանավորված ցավային զգացողությունները։ Միևնույն ժամանակ, շատ հեղինակներ նշում են, որ անհրաժեշտ է տարբերակել ֆունկցիոնալ գենիտալգիան այլ հիվանդությունների ժամանակ առաջացած ցավային համախտանիշից։

Հիվանդությունների միջազգային դասակարգման 10-րդ վերանայման համաձայն` ոչ օրգանական բնույթի դիսպարեունիան սեռական ակտի ժամանակ առաջ եկող ցավային զգացողություններն են, որոնց հիմքում ընկած են հուզական պատճառներ։ Ընդ որում, այս խորագիրը օգտագործվում է, երբ չկան հոգեսեռական այլ խանգարումներ, ինչպիսիք են վագինիզմը կամ հեշտոցի չորությունը։

Ինչպես ասվեց` դիսպարեունիան հանդիպում է և՛ կանանց, և՛ տղամարդկանց մոտ, չնայած առաջինների մոտ դրա տոկոսայնությունը անհամեմատ բարձր է։ Այն կապված է կանանց սեռականության առանձնահատկությունների հետ, այն է` նրանց համար հոգեբանական գործոնների մեծ նշանակությունը, սեռական դրսևորումների կախվածությունը անհատական փորձից և, որ ամենակարևորն է` զուգընկերոջ անձնային հատկանիշներից։ Վերոհիշյալ նախապայմանները որոշում են կնոջ սեռական կյանքի որակը։ Կանանց սեռական խանգարումների պատճառ կարող են հանդիսանալ համեմատաբար թույլ հոգեբանական ազդակները, որը վկայում է նրանց սեռականության խոցելիության մասին։

Դիսպարեունիան կարող է հանդես գալ ինչպես առանձին սեռական խանգարման տեսքով, այնպես էլ սեռական ցանկության բացակայության կամ հեշտանքի խանգարման հետ զուգակցված։

Տե'ս նաև Սեռական ցիկլի ցավային խանգարումներ

Հեղինակ. Արամ Հակոբյան, Նարինե Ներսիսյան
Աղբյուր. Կլինիկական սեքսոլոգիա
Տեղեկատվություն. sexology.am