Մեդիցինսկիյ Վեստնիկ Էրեբունի 1-4.2005 (21-24)
Երևանի շտապ օգնության կայանի աշխատանքի կազմակերպման որոշ հիմնահարցեր ըստ ամիսների և սեզոնների 2001-2004թթ. ժամանակահատվածում
Բանալի բառեր. շտապ օգնության կայան, հիմնահարցեր, հիվանդացություն
Ժամանակակից բժշկագիտության և գործնական առողջապահության արդիական պրոբլեմների շարքում խիստ կարևորվում են բնակչությանը ժամանակին և որակյալ շտապ բժշկական օգնության ցուցաբերման հարցերը: Նախկին ԽՍՀՄ-ում ստեղծված նախահոսպիտալային շտապ բժշկական օգնության համակարգը համարվում է խորհրդային առողջապահության կարևոր նվաճումներից մեկը [1-5]:
Ներկայումս հասունացել է նոր սոցիալ-տնտեսական պայմաններում կատարելու Երևան քաղաքի Շտապ բժշկական օգնության կայանի գործունեության վերլուծություն` պայմանավորված շտապ բժշկական օգնության առաջնային օղակի աշխատանքի արդյունավետության բարձրացման և բնակչության առողջության պահպանման անհրաժեշտությամբ:
Աղյուսակ 1-ում ներկայացված է 2001-2004թթ. ժամանակահատվածում Երևանում բնակչությանը շտապ օգնության կայանի կողմից ցուցաբերվող անհետաձգելի բժշկական օգնության ընդհանուր պատկերն ըստ առանձին նոզոլոգիական խմբերի:
Վերլուծությունը ցույց է տալիս, որ սիրտանոթային, շնչառական, նյարդային և վիրաբուժական հիվանդություններով պայմանավորված կանչերի թիվը կազմում է ընդհանուր կանչերի 92,57%: Առաջին հայացքից թվում է, թե մնացած նոզոլոգիական խմբերը կարելի է հաշվի չառնել: Սակայն դրանք վարակիչ հիվանդություններն ու վնասվածքներն են, որոնց կարևորությունը պայմանավորված է ոչ թե դրանց քանակով, այլ բնակչության համար դրանց դերով ու նշանակությամբ: Ընդ որում, եթե առաջին դեպքում դա պայմանավորված է վարակիչ հիվանդությունների բռնկման, ապա վնասվածքների ժամանակ` կյանքի համար հնարավոր վտանգի առկայությամբ: Այդ իսկ պատճառով մեր հետագա վերլուծությունում պարտադիր կերպով հաշվի ենք առել ինչպես վարակիչ հիվանդություններն, այնպես էլվնասվածքները:
Աղյուսակ 1. Երևանի բնակչությանը ցուցաբերվող անհետաձգելի
բժշկական օգնության ընդհանուր պատկերը 2001-2004թթ. ըստ նոզոլոգիական խմբերի
Նոզոլոգիակամ խումբ (բացարձակ թվեր) |
Տարեթիվ |
|||
2001 |
2002 |
2003 |
2004 |
|
Սիրտանոթային |
2537 |
2715 |
2833 |
2759 |
Նյարդային |
1995 |
1925 |
2005 |
2022 |
Շնչառական օրգանների |
1050 |
1009 |
1202 |
907 |
Վիրաբուժական |
654 |
577 |
563 |
539 |
Վարակիչ հիվանդություններ |
85 |
49 |
65 |
72 |
Վնասվածքներ |
329 |
305 |
343 |
314 |
Մանկաբարձական-գինեկոլոգիական |
179 |
129 |
82 |
115 |
Ընդամենը |
6829 |
6709 |
7093 |
6728 |
Ընդհանուր կանչերի թիվը* |
8826 |
9210 |
9851 |
9637 |
* Ընդհանուր կանչերի թիվն ավելի շատ է` պայմանավորված այլ կանչերով (օրինակ, դիակի տեղափոխում)
Աղյուսակ 2-ում ներկայացված է 2001-2004թ. տարվա կտրվածքով Երևանում առանձին նոզոլոգիական խմբերի շտապ օգնությանկանչերի պատկերը:
Աղյուսակ 2. Երևանում առանձին նոզոլոգիական խմբերի շտապ օգնության
կանչերի հիվանդացության դինամիկան (10000 մարդու նկատմամբ)
Նոզոլոգիակամ խումբ |
Տարեթիվ (P(m) |
|||
2001 |
2002 |
2003 |
2004 |
|
Սիրտանոթային |
290,6(5,7 |
311,3(5,9* |
367,3(6,8* |
316,6(5,9* |
Նյարդային համակարգի |
228,5(5,1 |
220,7(5,0 |
259,9(5,7* |
232,0(5,1 |
Շնչառական օրգանների |
120,3(3,7 |
115,7(3,6 |
155,8(4,5* |
104,1(3,4* |
Վիրաբուժական |
74,9(2,9 |
66,1(2,7* |
73,0(3,1 |
61,8(2,7* |
Վարակիչ |
9,7(1,1 |
5,6(0,8* |
8,4(1,0 |
8,3(1,0 |
Վնասվածքներ |
37,7(2,1 |
35,0(2,0 |
44,5(2,4* |
36,0(2,0 |
Մանկաբարձական - գինեկոլոգիական |
20,5(1,5 |
14,8(1,3* |
10,6(1,2* |
13,2(1,2* |
* տարբերությունը 2001թ. համեմատությամբ վիճակագրորեն հավաստի է
Վերլուծությունը ցույց է տալիս, որ հիվանդացությունը տալիս է որոշակի տատանումներ, որոնք նմանատիպ են իրենց ուղղվածությամբ ևտեսքով: Ընդ որում, սիրտանոթային, նյարդային համակարգերի և շնչառական օրգանների հիվանդությունների և վնասվածքների տեսակետից 2003թ. դիտվում է հիվանդացության բարձրացում, իսկ մանկաբարձական-գինեկոլոգիական հիվանդացության իջեցում: 2004թ. արձանագրվում է հիվանդացության իջեցում, չնայած 2001թ. համեմատությամբ սիրտանոթային հիվանդությունները մնում են բարձր: Շնչառական օրգանների, վիրաբուժական և մանկաբարձական-գինեկոլոգիական հիվանդություններով հիվանդացության ցուցանիշներն ըստ ներկայացված տվյալների 2001թ. համեմատությամբ վիճակագրորեն հավաստի նվազել են:
Մի շարք դեպքերում տատանումներն ունեն միայն միտման բնույթ (նյարդային և վարակիչ հիվանդություններ, վնասվածքներ):
Վերը նշված երևույթի օրինաչափությունների և առանձնահատկությունների բացահայտման համար մենք ուսումնասիրել ենք կանչերի բաշխումն ըստ ամիսների (աղյ. 3-5):
Աղյուսակ 3. Կանչերի բաշխումն ըստ ամիսների
(բացարձակ թվեր)
Ամիս |
Տարեթիվ |
Ընդամենը |
|||
2001 |
2002 |
2003 |
2004 |
||
I |
843 |
820 |
857 |
906 |
3426 |
II |
719 |
723 |
796 |
759 |
2997 |
III |
786 |
860 |
814 |
772 |
3232 |
IV |
671 |
769 |
804 |
789 |
3033 |
V |
703 |
767 |
794 |
799 |
3063 |
VI |
674 |
708 |
796 |
751 |
2929 |
VII |
715 |
718 |
844 |
778 |
3055 |
VIII |
769 |
745 |
839 |
802 |
3155 |
IX |
733 |
739 |
791 |
739 |
3002 |
X |
707 |
737 |
801 |
783 |
3028 |
XI |
728 |
749 |
887 |
805 |
3169 |
XII |
778 |
875 |
830 |
954 |
3437 |
Ընդամենը |
8826 |
9210 |
9851 |
9637 |
37526 |
Աղյուսակ 4. Կանչերի բաշխումն ըստ ամիսների 2001-2004թթ. ժամանակահատվածում
Ամիս |
Տարեթիվ (%) |
|||
2001 |
2002 |
2003 |
2004 |
|
I |
9,6 |
8,9 |
8,7 |
9,4 |
II |
8,1 |
7,9 |
8,1 |
7,9 |
III |
8,9 |
9,3 |
8,3 |
8,0 |
IV |
7,6 |
8,3 |
8,2 |
8,2 |
V |
8,0 |
8,3 |
8,1 |
8,3 |
VI |
7,6 |
7,7 |
8,1 |
7,8 |
VII |
8,1 |
7,8 |
8,6 |
8,1 |
VIII |
8,7 |
8,1 |
8,5 |
8,3 |
IX |
8,3 |
8,0 |
8,0 |
7,7 |
X |
8,0 |
8,0 |
8,1 |
8,1 |
XI |
8,2 |
8,1 |
9,0 |
8,4 |
XII |
8,8 |
9,5 |
8,4 |
9,9 |
Ընդամենը |
100,0 |
100,0 |
100,0 |
100,0 |
Ամիս |
Տարի (10000 մարդունկատմամբ) |
|||
2001 |
2002 |
2003 |
2004 |
|
I |
96,6՞3,3 |
94,0(3,3 |
111,1(3,8 |
104,0(3,4 |
II |
82,4(3,1* |
82,9(3,1* |
103,2(3,6 |
87,1(3,1* |
III |
90,0(3,2 |
98,6(3,3 |
105,5(3,7 |
88,6(3,2* |
IV |
76,9(3,0* |
88,2(3,2 |
104,2(3,7 |
90,5(3,2* |
V |
80,5(3,0* |
87,9(3,2 |
102,9(3,6 |
91,7(3,2* |
VI |
77,2(3,0* |
81,2(3,0* |
103,2(3,6 |
86,2(3,1* |
VII |
81,9(3,1* |
82,3(3,1* |
109,4(3,7 |
89,3(3,2* |
VIII |
88,1(3,2 |
85,4(3,1 |
108,8(3,7 |
92,0(3,2* |
IX |
84,0(3,1* |
84,7(3,1* |
102,5(3,6 |
84,8(3,1* |
X |
81,0(3,0* |
84,5(3,1* |
103,8(3,6 |
89,8(3,2* |
XI |
83,4(3,1* |
85,9(3,1 |
115,0(3,8 |
92,4(3,2* |
XII |
89,1(3,2 |
100,3(3,4 |
107,6(3,7 |
109,5(3,5 |
* շեղումները նույն տարվա հունվար ամսվա համեմատությամբ վիճակագրորեն հավաստի են
Վերլուծությունը թույլ է տալիս կատարելու մի շարք կարևոր եզրակացություններ.
-
2001թ. հունվար ամսվա համեմատությամբ հիվանդացության վիճակագրորեն հավաստի փոփոխություններ արձանագրված չեն միայն մարտ, օգոստոս և դեկտեմբեր ամիսներին,
-
2002թ. հունվար ամսվա համեմատությամբ հիվանդացության ցուցանիշի վիճակագրորեն հավաստի փոփոխություններ չեն դիտվում մարտ, ապրիլ, մայիս, դեկտեմբեր ամիսներին,
-
2003թ. հիվանդացությունը եղել է կայուն և առանձնահատուկ փոփոխություններ չեն արձնագրվել, առկա շեղումներն ունենմ իայն միտման բնույթ,
-
2004թ. հունվար ամսվա համեմատությամբ հիվանդացությունը վիճակագրորեն հավաստի իջել է բոլոր ամիսների համար, բացի դեկտեմբեր ամսից:
Այստեղ կարևոր է եղել տարբեր տարիների նույն ամիսների հիվանդացության ցուցանիշների համեմատությունը (աղյ. 6):
Աղյուսակ 6. Հիվանդացության ցուցանիշների համեմատությունն
ըստ ամիսների 2001-2004թթ. ժամանակահատվածում
Ամիս |
Տարեթիվ (t) |
|||||
2001-2002 |
2001-2003 |
2001-2004 |
2002-2003 |
2002-2004 |
2003-2004 |
|
I |
0,5 |
2,9* |
1,6 |
3,4* |
2,1* |
1,4 |
II |
0,1 |
4,4* |
1,1 |
4,3* |
1,0 |
3,3* |
III |
1,9 |
3,2* |
0,3 |
1,4 |
2,2* |
3,5* |
IV |
2,6* |
5,8* |
3,1* |
3,3* |
0,5 |
2,8* |
V |
1,7 |
4,7* |
2,5* |
3,1* |
0,8 |
2,3* |
VI |
0,9 |
5,5* |
2,1* |
4,6* |
1,1 |
3,5* |
VII |
0,1 |
5,7* |
1,7 |
5,6* |
1,6 |
4,1* |
VIII |
0,6 |
4,2* |
0,9 |
4,8* |
1,5 |
3,4* |
IX |
0,2 |
3,9* |
0,2 |
3,7* |
0,0 |
3,7* |
X |
0,8 |
4,8* |
2,0* |
4,0* |
1,2 |
2,9* |
XI |
0,6 |
6,4* |
2,0* |
5,9* |
1,4 |
4,5* |
XII |
2,4* |
3,8* |
4,3* |
1,5 |
1,9 |
0,4 |
* շեղումը վիճակագրորեն հավաստի է
Վերլուծությունը թույլ է տալիս կատարելու հետևյալ եզրակացությունները.
-
2002թ. համեմատած 2001թ. հետ հիվանդացության վիճակագրորեն հավաստի աճ դիտվում է միայն ապրիլ և դեկտեմբեր ամիսներին,
-
2003թ. համեմատած 2001թ. հետ վիճակագրորեն հավաստի աճ արձանագրվում է բոլոր ամիսների համար,
-
2004թ. համեմատած 2001թ. հետ վիճակագրորեն հավաստի աճ դիտվում է միայն ապրիլ-հունիս և հոկտեմբեր-դեկտեմբեր ամիսներին,
-
2003թ.-ին 2002թ. համեմատ վիճակագրորեն հավաստի աճ արձանագրվում է բոլոր ամիսների համար, բացառությամբ մարտ և դեկտեմբեր ամիսների համար,
-
2004թ. համեմատած 2002թ. հետ վիճակագրորեն հավաստի աճ արձանագրվում է միայն հունվար և մարտ ամիսներին,
-
2004թ. համեմատած 2003թ. հետ վիճակագրորեն հավաստի իջեցում արձանագրվում է միայն հունվար և դեկտեմբեր ամիսներին:
Այսպիսով, կարելի է կատարել հետևյալ եզրահանգումները.
-
Ամիսների կտրվածքով հիվանդացության ցուցանիշների համար դիտվում են վիճակագրորեն հավաստի շեղումներ ինչպես նույնտարվա հունվար ամսվա համեմատ, այնպես էլ տարբեր տարիների նույն ամիսների համեմատության ժամանակ:
-
Հիվանդացության ցուցանիշների համեմատությունը ըստ ամիսների ցույց է տալիս, որ այստեղ գոյություն ունեն որոշակի օրինաչափություններ:
Ելնելով վերը նշվածից, բավականին հետաքրքրական է եղել կանչերի ուսումնասիրությունն ըստ սեզոնի (գարուն, ամառ, աշուն, ձմեռ): Արդյունքները ներկայացված են աղյուսակ 7-9-ում:
Աղյուսակ 7. Կանչերի բաշխումն ըստ սեզոնի
Սեզոն |
Տարեթիվ (բացարձակթվեր) |
|||
2001 |
2002 |
2003 |
2004 |
|
Գարուն |
2160 |
2396 |
2412 |
2360 |
Ամառ |
2158 |
2171 |
2479 |
2331 |
Աշուն |
2168 |
2225 |
2479 |
2327 |
Ձմեռ |
2340 |
2418 |
2483 |
2619 |
Ընդամենը |
8826 |
9210 |
9851 |
9637 |
Աղյուսակ 8. Հիվանդացությունն ըստ սեզոնի 2001-2004թթ. ժամանակահատվածում
Սեզոն |
Տարեթիվ (P(m) |
|||
2001 |
2002 |
2003 |
2004 |
|
Գարուն ( I) |
247,4(5,3 |
274,7(5,5 |
312,7(6,3* |
270,8(5,5 |
Ամառ ( II ) |
247,2(5,3 |
248,9(5,3* |
321,4(5,3* |
267,5(5,5 |
Աշուն ( III ) |
248,3(5,3 |
255,1(5,3* |
321,4(5,3* |
267,0(5,5 |
Ձմեռ ( IV ) |
268,0(5,5* |
277,2(5,6 |
321,9(5,5* |
300,5(5,5* |
* տարբերությունը նույն տարվա գարնան ցուցանիշի հետ համեմատած վիճակագրորեն հավաստի է
Վերլուծությունը ցույց է տալիս, որ
-
2001թ. ձմռանը գարնան հետ համեմատած դիտվել է հիվանդացության վիճակագրորեն հավաստի աճ,
-
2002թ. ամռան և աշնան սեզոններին գարնան հետ համեմատած արձանագրվում է հիվանդացության իջեցում, ձմռանը ցուցանիշը բարձրանում է և գործնականում հավասարվում է գարնան ցուցանիշին:
-
2003թ. գարնան հետ համեմատած արձանագրվում է հիվանդացության աճ:
-
2004թ. գարնան հետ համեմատած հիվանդացության աճ դիտվում է միայն ձմռան սեզոնին:
Այս տեսակետից մեզ հետաքրքրել է հիվանդացության ցուցանիշների սեզոնային փոփոխությունները տարբեր տարիների սահմաններում (աղյ.9):
Աղյուսակ 9. Հիվանդացության ցուցանիշների փոփոխությունները
նույն տարվա մեջ սեզոնների միջև (t)
|
2001-2002 |
2001-2003 |
2001-2004 |
2002-2003 |
2002-2004 |
2003-2004 |
Գարուն |
3,6* |
8,0* |
3,1* |
4,5* |
0,5 |
5,0* |
Ամառ |
0,2 |
9,0* |
2,7* |
8,8* |
-2,4* |
6,4* |
Աշուն |
0,9 |
8,9* |
2,5* |
8,0* |
-1,6 |
-2,9* |
Ձմեռ |
1,2 |
6,4* |
4,1* |
5,3* |
6,5* |
2,5* |
* տարբերությունը տարբեր տարիների սեզոնների հետ համեմատած վիճակագրորեն հավաստի է
Երևում է, որ նույն տարվա տարբեր սեզոնների հիվանդացության ցուցանիշների միջև գոյություն ունեն վիճակագրորեն հավաստի փոփոխություններ:
Այսպես.
-
Աշնան սեզոնի համար 2001-2004թթ. ժամանակահատվածում դիտվում է վիճակագրորեն հավաստի աճ, չնայած 2004թ. արձանագրվում է ցուցանիշի նվազման միտում;
-
Ամռան սեզոնի համար 2001-2004թթ. ժամանակահատվածում վիճակագրորեն հավաստի աճ դիտվում է 2003-2004թ համեմատած 200թ.: Նույն պատկերն է 2002-2004թթ. համեմատած 2002թ. հետ: Իսկ 2004թ. ցուցանիշը համեմատած 2003թ. հետ վիճակագրորեն հավաստի նվազում է;
-
Աշնան սեզոնի համար 2001-2004թթ. ժամանակահատվածում վիճակագրորեն հավաստի աճ դիտվում է 2003-2004թ. համեմատած 2001թ.: Մի փոքր այլ է պատկերը 2002-2004թթ., երբ 2003թ. արձանագրվում է հիվանդացության աճ, իսկ 2004թ. ցուցանիշի նվազում: 2003-2004թթ. հատվածում առկա է հիվանդացության իջեցում, չնայած այն մնում է բարձր 2001թ. ցուցանիշի հետ համեմատած:
-
Ձմռան սեզոնի համար 2001-2004թթ. ժամանակահատվածում վիճակագրորեն հավաստի աճ դիտվում է 2003-2004թ. համեմատած 2001թ.: Նույնն է պատկերը 2002-2004թթ. համեմատած 2002թ. հետ: 2004թ. դիտվում է ցուցանիշի նվազում, սակայն այն շարունակում է մնալ բարձր համեմատած 2001թ. հետ:
Ամփոփելով, կարելի է կատարել հետևյալ եզրահանգումները.
-
Շտապ օգնության կայանի աշխատանքների կազմակերպման տեսակետից սեզոնն ունի կարևոր և առանձնակի նշանակություն, ինչի մասին են վկայում տարբեր սեզոնների հիվանդացության ցուցանիշների համեմատությունը ինչպես նույն տարվա կտրվածքով, այնպես էլ տարբեր տարիների նույն սեզոնների միջև:
-
Հիվանդացության ցուցանիշների համեմատությունն ըստ սեզոնների թույլ է տալիս շտապ օգնության կայանի աշխատանքների կազմակերպման հարցում այն որպես հիմք ընդունել:
-
Միաժամանակ անհրաժեշտ է նշել հիվանդացության բավականին բարդ և երբեմն ոչ միանշանակ շեղումները, ինչը կարող է դժվարություններ ստեղծել շտապ օգնության կայանի աշխատանքների գիտականորեն հիմնավորված գործունեության կազմակերպման համար:
Ելնելով վերը նշվածից, մենք ուսումնասիրել ենք շտապ օգնության կայանի գործունեությունն ըստ նոզոլոգիաների, ամիսների ևսեզոնների (աղյ. 10-11-ում ներկայացված են հիմնականում հանդիպող առանձին նոզոլոգիական խմբերին (սիրտանոթային, նյարդային, շնչառական օրգաններ) առավել բնորոշ հիվանդությունների ընդհանրացված տվյալները:
Աղյուսակ 10. Սիրտանոթային հիվանդությունների պատկերը 2001-2004թթ. ժամանակահատվածում
Անվանում |
Տարեթիվ |
|||
2001 |
2002 |
2003 |
2004 |
|
Խրոնիկական հիվանդության սրացում |
175 |
203 |
182 |
183 |
6,9* |
7,5* |
6,4* |
6,6* |
|
Սուր սրտային ձախփորոքային անբավարարություն (սրտային ասթմա) |
162 |
141 |
146 |
148 |
6,4* |
5,2* |
5,2* |
5,4* |
|
Պարոքսիզմալ հաճախասրտություն, էքստրասիստոլային առիթմիաներ |
188 |
192 |
204 |
167 |
7,4* |
7,1* |
7,2* |
6,1* |
|
ՍԻՀ, սրտամկանի ինֆարկտ |
131 |
144 |
150 |
144 |
5,2* |
5,3* |
5,3* |
5,2* |
|
ՍԻՀ, ստենոկարդիա |
777 |
790 |
851 |
817 |
30,6* |
29,1* |
30,0* |
29,6* |
|
Հիպերտոնիկ հիվանդություն, հիպերտոնիկ կրիզ |
957 |
1032 |
1068 |
1058 |
37,7* |
38,0* |
37,7* |
38,3* |
|
Նեյրոցիրկուլյատոր դիստոնիա, սրտային ձև |
134 |
200 |
218 |
238 |
5,3* |
7,4* |
7,7* |
8,6* |
|
Այլ հիվանդություններ |
13 |
12 |
15 |
3 |
0,5* |
0,4* |
0,5* |
0,1* |
|
Ընդամենը |
2537 |
2715 |
2833 |
2759 |
* տվյալները տոկոսներով են
Աղյուսակ 11. Շնչառական օրգանների հիվանդությունների պատկերը
2001-2004թթ. ժամանակահատվածում
Անվանում |
Տարեթիվ |
|||
2001 |
2002 |
2003 |
2004 |
|
Թոքաբորբ |
56 |
61 |
60 |
62 |
5,3* |
6,0* |
5,0* |
6,9* |
|
Բրոնխային ասթմա |
182 |
141 |
150 |
129 |
17,3* |
13,9* |
12,4* |
14,3* |
|
Վերին շնչուղիների բորբոքում |
762 |
760 |
934 |
681 |
72,5* |
75,3* |
77,7* |
75,1* |
|
Այլ հիվանդություններ |
50 |
48 |
58 |
34 |
4,8* |
4,8* |
4,9* |
3,8* |
|
Ընդամենը |
1050 |
1009 |
1202 |
907 |
* տվյալները տոկոսներով են
Աղյուսակ 12. Նյարդային հիվանդությունների պատկերը 2001-2004թթ. ժամանակահատվածում
Անվանում |
Տարեթիվ |
|||
2001 |
2002 |
2003 |
2004 |
|
Հիպերտոնիկ հիվանդություն, ուղեղի արյան շրջանառության անցողիկխանգարում |
692 |
665 |
707 |
723 |
34,7* |
34,5* |
35,3* |
35,8* |
|
Ինսուլտ հեմոռագիկ, իշեմիկ |
66 |
138 |
171 |
195 |
3,3* |
7,2* |
8,5* |
9,6* |
|
Նեյրոցիրկուլյատոր դիստոնիա, հիպերտոնիկ ձև |
270 |
288 |
273 |
277 |
13,5* |
14,9* |
13,6* |
13,7* |
|
Էպիլեպսիա |
4 |
3 |
1 |
0 |
0,2* |
0,1* |
0,04* |
0,01* |
|
Այլ հիվանդություններ |
963 |
832 |
854 |
827 |
48,3* |
43,2* |
42,6* |
40,9* |
|
Ընդամենը |
1995 |
1925 |
2005 |
2022 |
* տվյալները տոկոսներով են
Աղյուսակների տվյալները ցույց են տալիս, որ բոլոր տարիներին էլ բավականին մեծ թիվ են կազմում սիրտանոթային, նյարդային ևշնչառական օրգանների խրոնիկական հիվանդությունների սրացումների պատճառով կանչերը: Նման երևույթը ցույց է տալիս, որ Երևանիշտապ օգնության կայանը մասնակիորեն իր վրա է վերցրել հիվանդների ինչպես ամբուլատոր-պոլիկլինիկական, այնպես էլ խրոնիկական այլ հիվանդություններով տառապող անձանց սպասարկման խնդիրը:
Գրականություն
-
Буренков С.П. Великое завоевание октября. Сов. здравоохранение, 1977, 11, с. 3-12.
-
Комаров Б.Д. Организация экстренной специализированной медпомощи. Основы организации экстренной специализированной помощи, 1986, с. 114-171.
-
Лесков Д.С., Колев Н.И., Александров Н.К. Организация медицинской помощи при крупномасштабных промышленных авариях. Военно-мед. ж., 1990, 5, с. 12-14.
-
Петровский Б.В. Организация скорой медицинской помощи в СССР. Доклад на совещании министров здравоохранения социалистических стран. ВНР, Будапешт, 11-12 июня 1974, М., 1974, 16 с.
-
Савин Ю.И., Нефедов В.С., Бредихин В.В. Состояние и пути совершенствования специализированной медпомощи. Военно-мед. ж., 1994, 3, с. 4-12.
Կարդացեք նաև
Բանալի բառեր.ախտորոշիչ թեստ, ներակնային ճնշում (ՆԱՃ), տեսաներվի սկավառակի էքսկավացիա (ՏՍԷ)
Նկարագրվող ակնաբուժական ախտորոշիչ թեստը իրենից ներկայացնում է թղթի վրա համապատասխան կոնտրաստ և գունային տառեր, թվեր, նշաններ, որոնցով էլ հենց հետազոտվում է հիվանդի աչքը: Թեստը բաղկացած է 2 բաղադրիչներից` կոնտրաստի զգացողությունից և գունային կոմպոնենտից: Այն այնպես է կազմված, որ կապույտ գույնը ըստ իր պայծառության հավասար է ֆոնի պայծառությանը...
Բանալի բառեր. ցերվիցիտ, էնդոցերվիցիտ, բորբոքային հիվանդություն
Մանկաբարձ-գինեկոլոգների պրակտիկայում ինֆեկցիոն պաթոլոգիան շարունակում է արդիական խնդիր մնալ: Հեղինակների տվյալներով, կանացի սեռական օրգանների բորբոքային հիվանդությունները վերջին տարիներին առանձնահատուկ հրատապ նշանակություն ունեն` կապված դրանց բարձր հաճախականության (գինեկոլոգիական հիվանդների 60-65%), պտղին ինֆեկցիայի փոխանցման հնարավորության և երիտասարդացման հետ...
Բանալի բառեր. սրտամկանի սուր ինֆարկտ, ֆիզիկական ռեաբիլիտացիա, վարժություններ
Երկար ժամանակ սրտամկանի ինֆարկտի բուժման պարտադիր պայման էր համարվում տևական անկողնային ռեժիմը: Այդպիսի ռեժիմիև հատկապես առաջին մոտ 3-շաբաթյա լիակատար հանգստի բացասական կողմերը ակնհայտ էին. նվազում էր կմախքային մկաններիզանգվածը (հիվանդների մի մասը առանց հատուկ վերականգնողական վարժությունների բառացիորեն չէր կարողանում կանգնել ոտքիվրա)...
Բանալի բառեր. բժշկական ապահովում, բժշկական հատուկ ուժեղացված ջոկատ
Աղետների և պատերազմական գործողությունների ժամանակ առաջացած մասսայական վնասվածքների դեպքում հատկապես կարևոր է ճիշտ կազմակերպել բնակչությանը ցուցաբերվող առաջին բուժօգնությունը, վերականգնել նրանց աշխատունակությունը, նվազեցնել սանիտարական կորուստների թիվը: Այս խնդիրը այսօր էլ բոլոր երկրների համար չի կորցրել իր արդիականությունը, նշանակությունը և գտնվում է պետության ուշադրության կենտրոնում...
Բանալի բառեր. զինված ուժեր, ինֆեկցիոն հիվանդություն
Ինֆեկցիոն հիվանդացության կառուցվածքը տարբեր երկրների բանակներում եղել է տարբեր: Ընդ որում հրատարակված գիտական աշխատանքներում ինֆեկցիոն հիվանդությունների պրոբլեմը հիմնականում արծարծվում...
Բանալի բառեր. կոնքազդրային հոդ, տոտալ էնդոպրոթեզավորում, ռևիզիոն արթրոպլաստիկա
Հիվանդ` Շանդիձե Ալեկսանդր, 1974թ. ծնված, 23.03.05-ին ընդունվել է Էրեբունի Բժշկական Կենտրոն հետևյալ ախտորոշմամբ. վիճակաջ կոնքազդրային հոդի տոտալ էնդոպրոթեզավորումից հետո, քացախափոսային կոմպոնենտի տեղաշարժումով, փափուկ հյուսվածքներումբազմաթիվ մետաղական օտար մարմինների առկայությամբ...
Բանալի բառեր. էնցեֆալոպաթիա, կոգնիտիվ խանգարումներ, բուժում, կոգնիտիվ դրդված պոտենցիալներ` P–300, Վեքսլերի թեստ, ռիվաստիգմին (պրոմետաքս)
Ցերեբրովասկուլյար հիվանդությունների մեծ տարածվածությունը, հիվանդների հաշմանդամության բարձր տոկոսը, սոցիալ-տնտեսականպրոբլեմները, որոնք ծագում են գլխուղեղի անոթային հիվանդությունների դեկոմպենսացիայի ժամանակ, բացատրում են այդնոզոլոգիաների բուժման բժշկա-սոցիալական մեծ նշանակությունը...
Բանալի բառեր. սրտի ուռուցքներ, միքսոմա, ձախ նախասրտային միքսոմա
2005 օգոստոսի 24-ին Էրեբունի Բժշկական Կենտրոն դիմեց 44 տարեկան տղամարդ, որը գանգատվում էր հևոցից, սրտխփոցից, թուլությունից:
Կատարվեցին հետևյալ հետազոտությունները.
ԷՍԳ` նախասրտերի շողացում, 94 զ/ր միջին փորոքային ռիթմով, ԷխոՍԳ` ձախնախասրտում 7,2x3,9սմ չափի գնդաձև նորագոյացություն, որը ոտիկի միջոցովամրանում էր միջնախասրտային միջնապատին...
Բանալի բառեր: ցուցանիշային (ռեյտինգային) ֆինանսավորում, ռեյտինգի մակարդակ, պետական պատվեր
Սպասարկման ոլորտում, ինչպիսին է նաև առողջապահությունը, ցանկացած գնում կատարելիս ենթադրվում է, որ գնորդը կբավարարվի իր պահանջմունքներին համապատասխան որոշակի մակարդակով: Այդ մակարդակի չափին, ցուցանիշային (ռեյտինգային) ֆինանսավորման մեջ, համապատասխանում է այսպես կոչված միջին (նոմինալ) ռեյտինգի մակարդակը...
Բանալի բառեր. ներհիվանդանոցային ինֆեկցիաների ֆինանսական ծախսեր, ինֆեկցիոն հսկողության ծրագիր, նպատակային և պլանային սանիտարամանրէաբանական հետազոտություն, կանխարգելիչ միջոցառումներ
Ժամանակակից առողջապահության մեջ ֆինանսների խնայողության արդյունավետ միջոցներից մեկը հանդիսանում է ներհիվանդանոցայինին ֆեկցիաների (ՆՀԻ) կանխարգելումը: Վերջիններս առաջացնում են լրացուցիչ ծախսեր ի հաշիվ լաբորատոր, գործիքային (կրկնակի ևնույնիսկ բազմակի) հետազոտությունների, դեղորայքի և բուժման տևողության երկարացման...
Բանալի բառեր. համաճարակային իրավիճակ, զորքեր, ինֆեկցիոն հիվանդություններ, վիրուսային հեպատիտ
Ըստ գրականության տվյալների [1,2], համաճարակային իրավիճակը զորքերի անձնակազմում բնութագրվում է հարաբերական ինքնավարությամբ: Ինքնավարություն տերմինով ընգծվում է, որ անձնակազմի ինֆեկցիոն հիվանդացությունը պայմանավորված է զինվորական կոլեկտիվներին բնորոշ ներքին գործոններով...
Բանալի բառեր. շտապ օգնություն, մարտավարություն, կատարելագործում
Շտապ բժշկական օգնության ցուցաբերման խնդիրն աշխարհի գրեթե բոլոր պետություններում գոյություն ունի [1,2]: Այն պայմանավորված է ինչպես տվյալ երկրի սոցիալ-տնտեսական իրավիճակով, այնպես էլ ազգաբնակչության հիվանդացությամբ և առողջապահության հնարավորություններով [3-5]...
Բանալի բառեր. կրծքագեղձի ֆիլոիդ ուռուցք, ֆիբրոադենոմա
Կրծքագեղձի ախտահարումների շարքում ֆիբրոադենոմաները գրավում են երրորդ տեղը՝ մաստոպաթիայից և քաղցկեղից հետո: Տերևանման ֆիբրոադենոմաները, այլ կերպ ֆիլոիդ ուռուցքները (ՖՈՒ), ֆիբրոադենոմաների շարքում կազմում են 11.9% [1–3]: Եվ՛ ֆիբրոադենոմաները, և՛ ֆիլոիդ ուռուցքները դասվում են ֆիբրոէպիթելային ախտահարումների շարքին, սակայն ՖՈՒ-ը ունի չարորականացման միտում և կարող է վերափոխվել սարկոմայի, կարցինոսարկոմայի և քաղցկեղի [4–6]...
Բանալի բառեր. թոքային հիպերթենզիա, էնդոթելային դիսֆունկցիա, դիսլիպոպրոտեիդեմիա
Թոքային հիպերթենզիան վիճակ է, որը կարող է հանդիսանալ մի շարք հիվանդությունների բարդություն, կամ ունենալ իդեոպաթիկ ծագում: Այն բնութագրվում է թոքային անոթների դիմադրողականության և թոքային զարկերակում ճնշման աստիճանական բարձրացմամբ, որը բերում է աջ փորոքային անբավարարության զարգացման: Թոքային հիպերթենզիա ախտորոշվում է, երբ թոքային զարկերակում միջին ճնշումը գերազանցում է 25 մմ.սնդ.ս. հանգստի ժամանակ և 30 մմ.սնդ.ս. ֆիզիկական ծանրաբեռնվածության ժամանակ [2,9,10]...
ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ
- Ժողովրդական դեղամիջոցներ
- Հղիություն. 4-րդ ամիս
- Հղիություն. 7-րդ ամիս
- Կոճապղպեղ նույնն է՝ իմբիր, Ginger եւ Zingiber Officinale
- «Արագիլ» հիմնադրամը ստեղծված է՝ օգնելու անպտղությամբ տառապող զույգերին. Կարինե Թոխունց
- Հղիություն. 6-րդ ամիս
- Հղիություն. 2-րդ ամիս
- 4-7 ամսական երեխաների սնուցումը
- Ամուսնական առաջին գիշերը
- Ընկերության մասին
- Ինչպես ազատվել անցանկալի մազերից
- Խնձորը` պզուկների դեմ. ազատվիր նրանցից 1 գիշերվա ընթացքում
- Պարզվում է ապագա երեխայի սեռը կախված է մայրիկի սնունդից
- Դդում
- Հիվանդություն, որը փոխում է մեր կյանքը` կրծագեղձի քաղցկեղ
- Կոճապղպեղ՝ նիհարելու համար (կոճապղպեղի թեյ)
- Սեռական գրգռում
- Արգանդի միոմա. նախանշանները, պատճառներն ու բուժումը
- Երիցուկ դեղատնային - Ромашка аптечная - Matricaria chamomilla L.
- Չիչխանի օգտակար հատկությունները
- Հղիություն. 1-ին ամիս
- Քարավուզ (նույն ինքը՝ նեխուր)
- Ինչպես ազատվել բերանի վատ հոտից`պարզ միջոց
- Դիմակներ` մազերի համար
- Կրծքի ցավե՞ր ունեք. ինչ անել
- Ընդհանուր տեղեկություններ մարմնի համակարգերի մասին
- Հեշտոցային արտադրության պատճառները. մասնագետի անդրադարձը
- Բերանի խոռոչի լորձաթաղանթի ախտահարումը սովորական բշտախտի ժամանակ (սկիզբը` նախորդ համարում)
- Ընտրություն ըստ հորոսկոպի
- Հիվանդություն, որի համար պետք չէ ամաչել (թութք)
- Հղիությունը և նախապատրաստվելը դրան
- Խոսենք այդ մասին. ձեռնաշարժություն
- Երբ գլխացավն ախտանիշ է: Հանճարեղ և օժտված մարդկանց հիվանդություն
- Լեղաքարային հիվանդություն. բուժման մեթոդները
- Սեռական թուլության առաջին նախանշանները. news.am
- Ուլտրաձայնային դոպլերոգրաֆիա (երկակի (դուպլեքս) անոթների)
- Էկզեմայի տեսակները և բուժումը
- ՈւՆԱԲԻ: Արևելյան բժշկության գաղտնիքները
- Իրիդիոսքրինինգ
- Գամմա-դանակը նշտարի փոխարեն